Ik ben er wel niet met de fiets geweest, maar ik vond toch dat ik de foto's op de site moest zetten.
-
La Coupole in Wizernes - St, Omer - Frankrijk
In de gangen was het koud
Ze waren in 1945 nog gangen aan het bijbouwen.
Met ons moe en va in de gangen van de bunker.
-----------
V2 Raket.
Verzetswagen.
-----
Het plafond.
La Coupole is een onderaards complex in de Franse gemeente Helfaut (departement Pas-de-Calais), vijf km ten zuiden van Sint-Omaars. Het werd tijdens de Tweede Wereldoorlog gebouwd en was bestemd voor de opslag en het lanceerklaar maken van 500 V2-raketten (50 raketten per 24 uur). De plek werd uitgekozen omdat ze langs de spoorbaan Calais - Boulogne-sur-Mer lag.
Het nu nog zichtbare bouwwerk (de koepel met een diameter van 71 m, de onderaardse ruimtes en de muren van de zaal voor het lanceerklaar maken) werd in negen maanden gebouwd. De bouw begon in oktober 1943, onder de codenaam
Bauvorhaben 21 en werd door de
Organisation Todt, die met de constructie van de grote gebouwen was belast, uitbesteed aan grote Duitse ondernemingen. Dag en nacht werkten hier gemiddeld 1300 arbeiders, van wie 60% Duitsers en de rest jonge Fransen en Russische krijgsgevangenen. De bewakers waren Belgen uit collaboratiebewegingen.
Terwijl werd begonnen met het graven van de gangen dachten de Duitse ingenieurs na over de manier waarop het onderaards complex met een koepel kon worden beschermd. Men vond een oplossing door het
Erdschalung-principe toe te passen waarbij de ondergrond, die plaatselijk bestaat uit krijt en klei, zó werd weggehaald dat hij als bekisting en fundament diende voor de 5 m dikke, uit gewapend beton bestaande koepel. Toen eenmaal de koepel klaar was, werd het krijt en de klei onder de koepel weggegraven. Voor de bouw van het complex werd in totaal 100.000 m³ beton gestort.
In de zaal voor het lanceerklaar maken - achthoekig, 41 m breed en 25 m hoog - zouden de raketten horizontaal binnenkomen en dan in twee parallelle gangen met 14 tegelijkertijd verticaal op wagentjes geplaatst, afgesteld en van brandstof worden voorzien. De raketten kwamen dan naar buiten in de steengroeve, via twee lanceersporen,
Gustav en
Gretchen genaamd. Toch slaagden de Duitsers er nooit in een V2 vanuit de basis te lanceren.
-----------------------------------
Hier zijn we terug aan de bunker in Eperlecques - Le Blockhaus.
In oktober 1943 moest de bunker en de lanceerinstallatie afgewerkt zijn, met dank aan de duizenden Belgische, Nederlandse en Russische dwangarbeiders, maar de Britse RAF (Royal Air Forces) stak daar een stokje voor nadat ze op luchtfoto's de ongewone bedrijvigheid in de bossen opmerkten.
In augustus wordt het gebouw voor de eerste keer bestookt door
Britse gevechtsvliegtuigen. De noordelijke kant van de bunker, waar de onderdelen van de V2-raketten via ondergrondse sporen uit Saint-Omer en Calais zouden aangevoerd worden, raakte daarbij zwaar beschadigd. Het bombardement maakte meteen duidelijk dat het bouwsel door zijn kwetsbare ligging niet echt geschikt was om V2-raketten te monteren en te lanceren.
Vloeibare zuurstof
Daarom verhuisde de lanceerinstallatie even verderop naar
La Coupole in Helfaut, waar overigens ook nooit een V2 de lucht inging. Aan het zuidelijke deel van de bunker, dat zo goed als ongehavend bleef, werd ondertussen verdergewerkt. Bedoeling was er de vloeibare zuurstof, brandstof voor de V2-raketten, te produceren en te vervoeren naar La Coupole en mobiele lanceerinstallaties van de V2's.
Op de fundamenten van het zuidelijke gedeelte beslisten de Duitse ingenieurs een vijf meter dikke
betonnen plaat met hydraulische liften omhoog te tillen, zodat de bouwwerken onder de beschermende plaat konden doorgaan zonder risico op raketinslagen.
Op de vlucht
In januari 1944 was de bouw van het zuidelijke gedeelte afgerond: in enkele maanden tijd hadden de Duitsers er 20.000 ton beton doorgejaagd voor hun Blockhaus. Ze installeerden er drie compressoren om vloeibare zuurstof te produceren. Maar de werkzaamheden in de bunker waren geen lang leven beschoren: na een nieuw zwaar bombardement op 27 juni 1944 demonteerden de Duitsers alle installaties en
vluchtten ze naar Duitsland: ze vreesden dat de compressoren zouden ontploffen door de bombardementen.
Totdat de Duitser vluchten zou de site meer dan 25 keer gebombardeerd worden. Van alle bombardementen zijn nog verschillende sporen te zien, ondermeer een krater met een doorsnede van 42 meter en een diepte van 18 meter.
Grootste bunker
Op 4 september 1944 slaagden Canadese troepen erin de controle over het gebouw over te nemen. Sinds 1973 heeft de grootste bunker van Noord-Frankrijk, het bouwwerk is 90 meter lang, 50 meter breed en 33 meter hoog, de deuren geopend voor bezoekers en in 1985 werd het gebouw uitgeroepen tot
rijksmonument.
Op de site staat nog een 45 meter lange lanceerbasis voor V1-raketten. De sporen voor de V2-lanceringen zijn nog te zien aan de voorkant van het gebouw, waar een uitstulping de controletoren moest worden.
------------------------------------
Hier zijn we op het Tyne Cot in Passendeale.
--------------------------------
Ieper de Menenpoort, 20,00u Last post.
